ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر روی دبی سالیانه حوضه قرآن طالار

در دهه های گذشته در نتیجه فعالیت های انسانی و طبیعی، میزان گاز های گلخانه ای در اتمسفر افزایش یافته و در نتیجه، دمای کره زمین روند افزایشی به خود گرفته است. افزایش دمای کره زمین به نوبه خود، باعث تغییرات معنیداری در حیطه های مرتبط به ویژه منابع آب و رواناب شده است. بنابراین مطالعه و مدل¬سازی تغییرات عناصر اقلیمی (به ویژه دما و بارش) می تواند در برنامه ریزی های مدیریت منابع آب کشور، بسیار حائز اهمیت باشد. مطالعات مختلفی در زمینه مباحث تغییر اقلیم در سطح دنیا انجام شده است، ولیکن در حال حاضر معتبر ترین ابزار جهت تولید سناریو های اقلیمی، مدل های سه بعدی جفت شده اقیانوس- اتمسفر گردش عمومی جو (aogcm) است. مدل های aogcm تنها قادر به شبیه سازی داده ها در سطوح بزرگ (حدود 50000 کیلومتر مربع) هستند. لذا جهت استفاده از این داده ها، لازم است داده های aogcm توسط تکنیک های مختلف در سطوح ایستگاهی ریزمقیاس¬گردانی گردند. برای این منظور، مدل های مختلف با سطوح دقت و صحت متفاوت وجود دارد؛ اما هیچ یک از آن¬ها را نمی¬توان برای کلیه مناطق توصیه کرد. بنابراین، به منظور بررسی اثرات تغییر اقلیم، باید مدل¬های مختلف aogcm و همچنین روش¬های ریزمقیاس-گردانی را مورد آزمون قرار داد. در این تحقیق تلاش شده است اثرات تغییر اقلیم بر آبدهی سالانه حوضه قرآن طالار بررسی گردد. بدین منظور، ابتدا ریز مقیاس¬گردانی آماری داده های دما و بارندگی روزانه توسط مدل چندگانه خطی sdsm و مدل شبکه عصبی مصنوعی صورت پذیرفت و سرانجام مدل sdsm به عنوان بهترین مدل انتخاب شد. سپس با مدل منتخب، مقادیر بارش و دمای روزانه در دوره آتی ریز مقیاس¬گردانی شدند و با مدل ihacres، رواناب حوضه تحت سناریو a2 و b2 مدل hadcm3 برای دوره آماری (2011-2040) شبیه سازی گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که در دوره آتی، میزان بارش در ایستگاه قرآن طالار در سناریوهای a2 و b2 به ترتیب 7 و 6 درصد افزایش خواهد یافت که بیشترین افزایش در هر دو سناریو، مربوط به فصل پاییز به ویژه ماه نوامبر است. همچنین میزان دمای حوضه، 34/0 تا 86/0 درجه سانتی گراد و مقدار دبی در سناریوهای a2 و b2، به ترتیب 34/21 و 42/19 درصد افزایش خواهد داشت.